Citroën là thương hiệu ô tô Pháp hiện thuộc sở hữu của Tập đoàn PSA Peugeot Citroën. Trụ sở công ty được đặt tại Saint-Ouen, Seine-Saint-Denis, Pháp.
Citroën là hãng ô tô đầu tiên ngoài Mỹ tiến hành sản xuất công nghiệp các mẫu xe và là hãng tiên phong trong việc thiết lập một mạng lưới phân phối đi kèm các dịch vụ về ô tô.
Lịch sử hình thành và phát triển
Năm 1905, André-Gustave Citroën thành lập công ty ô tô Andre Citroen&Cie. Năm 1913, ông đổi tên công ty thành Societe des Engrenages Citroen (Citroen Cog Factory). Cũng trong năm đó, André-Gustave Citroën đã có chuyến đi thăm dây chuyền sản xuất của Ford tại Mỹ để học hỏi kinh nghiệm tổ chức sản xuất. Năm 1919, Citroën giới thiệu động cơ ô tô đầu tiên của mình.
Năm 1920, công ty đã có nhiều bước cải tiến về công nghệ. Citroën đã có những nghiên cứu về lĩnh vực xe làm đường và thiết bị quân sự và thí nghiệm với mẫu xe half-track (xe có bánh xe đằng trước và xích đằng sau).
Năm 1921, danh tiếng của hãng ngày càng tăng và Citroën trở thành một phần trong phong cách sống của người dân Paris. Năm 1924, hãng giới thiệu mẫu xe hơi đầu tiên ở châu Âu có thân xe được chế tạo hoàn toàn bằng thép, Peugeot B-10. Mười năm sau, Citroën trang bị thêm hệ thống Traction Avant cho B-10. Đây là mẫu xe dẫn động cầu trước được sản xuất công nghiệp đầu tiên trên thế giới và cũng là mẫu xe có thân xe liền (kết cấu thân xe và khung xe gắn liền thành khối với nhau) đầu tiên trong ngành công nghiệp ô tô. Citroën còn là một trong những nhà tiên phong truyền bá xu hướng thiết kế động lực học giúp giảm tiêu hao nhiên liệu đồng thời tăng tốc độ vận hành của xe nhờ giảm lực cản gió.
Năm 1965, Citroën mua lại thương hiệu Panhard với tham vọng mở rộng phân khúc xe cỡ trung. Mối quan hệ hợp tác giữa hai công ty đã bắt đầu từ cách đó 12 năm khi Citroën và Panhard đồng ý sáp nhập một phần mạng lưới phân phối vào năm 1953. Song đến năm 1967, Panhard đã chấm dứt hoạt động sản xuất ô tô.
Năm 1968, Citroën tiến hành tái cấu trúc hoạt động toàn cầu dưới quyền điều hành của công ty mới Citroën SA. Michelin, cổ đông lớn nhất của công ty. Theo đó, Citroën đã bán 49% cổ phần cho Fiat, đồng thời mua lại thương hiệu ô tô thể thao Ý Maserati.
Sau khủng hoảng năng lượng năm 1973, công ty gặp phải khó khăn về tài chính và phải rút khỏi thị trường Bắc Mỹ vào năm 1974. Năm 1975, Citroën bán lại Maserati cho De Tomaso.
Tháng 5/1976, Peugeot SA đã mua được 90% cổ phần của Citroën và hai công ty được sáp nhập với nhau thành liên minh PSA Peugeot Citroën như hiện nay.
Kể từ giai đoạn cuối thập niên 1970, công ty đã có sự mở rộng phạm vi kinh doanh sang nhiều thị trường như việc phát triển mẫu xe cỡ nhỏ Citroën Axel tại Romania để bán cho thị trường Đông Âu, liên minh với Toyota sản xuất Citroën C1 tại Cộng hòa Séc. Năm 1984, hãng bắt đầu phân phối các mẫu xe tại thị trường Trung Quốc.
Hiện nay, Citroën đã là một thương hiệu toàn cầu ngoại trừ thị trường Bắc Mỹ kể từ khi công ty rút ra khỏi vào năm 1974 vì không đáp ứng quy định về kỹ thuật từ Cơ quan An toàn Giao thông quốc gia Mỹ NHTSA (National Highway Traffic Safety Administration).
Sản phẩm
Dãy sản phẩm hiện nay của hãng gồm:
- GT: sản phẩm hợp tác giữa Citroën nhà phát triển mô hình xe đua Nhật Bản Polyphony Digital
- C-ZERO: mẫu xe city car cỡ nhỏ vận hành bằng độn cơ điện do Citroën hợp tác sản xuất với Mitsubishi Motors
- C1: hatchback 3-5 cửa, 4 chỗ ngồi do Citroën hợp tác sản xuất với Toyota
- C3: mẫu xe cỡ nhỏ 5 cửa
- C3 Picasso: MPV cỡ nhỏ
- C4: mẫu xe gia đình cỡ nhỏ
- C-Triomphe/Citroën C-Quatre: phiên bản notchback sedan của C4 dành cho thị trường Trung Quốc
- C4 Picasso: MPV cỡ nhỏ 5 chỗ
- Grand C4 Picasso: MPV cỡ nhỏ 7 chỗ
- C4 Nouvelle: một phiên bản của C4
- C5: xe gia đình cỡ lớn
- C6: xe cao cấp
- C-Crosser: crossover SUV cỡ nhỏ do Citroën hợp tác sản xuất với Mitsubishi Motors
- C8: MPV cỡ lớn do PSA Peugeot Citroën hợp tác sản xuất với Fiat
- Berlingo: panel van
- Elysée: dành cho thị trường Trung Quốc
- Citroën Fukang: dành cho thị trường Trung Quốc
- Jumpy: van cỡ nhỏ
- Jumper: van cỡ lớn
- Nemo: van cỡ nhỏ
- Nemo Multispace: MPV cỡ nhỏ
- Các mẫu xe DS gồm có: DS2, DS3, DS4, DS5, DS9. Bên cạnh đó, hãng còn sản xuất xe tải và xe bus.
Năm 2008, hãng đã giới thiệu 4 concept xe hybrid tại Triển lãm Ô tô Paris: Hypnos, C4 HYmotion2, C-Cactus, C4 WRC HYmotion4. Citroën cũng cho ra mắt mẫu xe plug-in hybrid Revolte tại Triển lãm Ô tô Frankfurt 2009.
Tại Việt Nam
Trước năm 1975, Citroën đã từng có mặt tại thị trường Việt Nam với đại lý chính hãng và xưởng sửa chữa. Năm 2011, hãng chính thức trở lại Việt Nam thông qua công ty phân phối Automotive de France, thành viên của tập đoàn CFAO, Pháp.
Citroen là nhãn hiệu ô tô Pháp thứ ba chính thức có mặt tại Việt Nam, sau Peugeot và Renault. Sản phẩm đầu tiên ra mắt công chúng của hãng là mẫu hatchback thể thao 4 chỗ DS3.
BTV Enrica Lee - Motoring.vn