An toàn cho sedan, hatchback và xe thể thao
Bài viết bởi:
Tịnh Giang
Updated:
January 05, 2014 | 10:30 AM
Ưu và nhược của xe du lịch
Vấn đề an toàn của xe du lịch khi so sánh với xe bán tải và SUV đã được cải thiện đáng kể kể từ đầu thế kỉ này. Mặc dù những lợi thế về kích cỡ và trọng lượng là không thể bù đắp được, xe du lịch vẫn có một số ưu điểm nhất định.
Ưu thế lớn nhất của xe du lịch và wagon so với xe bán tải và SUV là trọng tâm thấp, kích cỡ nhỏ và khoảng cách dừng xe khi đạp phanh ngắn. Trọng tâm thấp đồng nghĩa với nguy cơ lật xe sẽ giảm đi. Bên cạnh đó, những lợi điểm trên giúp xe du lịch hoạt động lanh lẹ hơn và có thể dễ dàng tránh được va chạm.
Tuy nhiên, một điều đáng chú ý là báo cáo tháng 6/2011 của Viện bảo hiểm an toàn đường cao tốc Hoa Kỳ (IIHS) đã chỉ ra rằng, nhìn chung, SUV đã trở nên an toàn hơn xe du lịch thậm chí khi so sánh những mẫu xe có cùng trọng lượng. Số liệu thực tế từ những mẫu xe 2005 – 2008 cho thấy cứ mỗi một triệu SUV đăng kí thì có 28 tài xế tử vong. Con số này đối với xe du lịch là 56, đối với bán tải là 52 và đối với minivan là 25. Về mặt kĩ thuật, SUV có trọng tâm cao hơn xe du lịch nhưng sự hỗ trợ của hệ thống ổn định điện tử đã ngăn ngừa được những nguy cơ dẫn đến tai nạn lăn nghiêng. Nhờ vậy, nhược điểm lớn nhất của SUV từ xưa đến nay đã giảm đi đáng kể.
Ngược lại, một số ưu điểm của xe du lịch cũng đồng thời chính là nhược điểm. Trọng lượng nhẹ và trọng tâm thấp khiến xe du lịch yếu thế hơn khi va chạm với các xe nặng và cao hơn. Ngay từ ban đầu, thiết kế của xe bán tải và SUV phát triển dựa trên xe tải không chú trọng vào mục hấp thụ lực va chạm nhưng trọng lượng và chiều cao của chúng đã có thể bù đắp lại. Va chạm hông từ một chiếc xe tải hay SUV có lẽ là nguy hiểm lớn nhất cho xe du lịch. Khoảng cách giữa cản trước xe tải và thân trên của hành khách chỉ là vài cm và hầu như không có vật liệu cứng gì ngăn lại. Đây là lí do vì sao túi khí hông rất cần thiết. Tiện nghi trang bị không thể bù đắp hoàn toàn cho sự khác biệt về chiều cao và trọng lượng nhưng chúng có thể giúp được phần nào.
Những trang bị cần lưu ý khi mua xe
ABS và hệ thống ổn định điện tử
Tính năng chống bó cứng phanh ABS giảm khoảng cách dừng xe khi đạp phanh trong trong một số tình huống nhưng quan trọng nhất là nó cho phép người lái bẻ lái ngay cả khí áp lực phanh tối đa. Hệ thống ổn định điện tử là tính năng an toàn chủ động giúp chống lại các hiện tượng trượt mất kiểm soát lái, hướng lái ngoài mong muốn.
Tại Việt Nam thì tính năng ABS đã gần như là một trang bị tiêu chuẩn trên hầu hết các mẫu xe mới trên thị trường, trong khi đó, hệ thống ổn định điện tử cũng dần trở nên phổ biến hơn đối với dòng hạng trung, điển hình như: Ford Fiesta (Titanium, Sport, Fox Sport +), Ford Focus (trừ sedan Ambiente), Honda Civic (2.0 AT), Renault Fluence, Kia Optima, Toyota Camry (2.5 Q), Mazda6, Renault Latitude, Subaru Legacy, Honda Accord, Subaru XV.
Hệ thống túi khí
Hệ thống túi khí đầy đủ có thể cải thiện đáng kể khả năng sống sót của hành khách khi xảy ra tai nạn. Bên cạnh túi khí trước và túi khí hông, túi khí rèm cũng rất quan trọng, đặc biệt là trong các tình huống đâm đụng theo góc chữ T bởi một chiếc xe cao hơn. Đây là tình huống rất dễ dẫn đến nguy cơ chấn thương đầu gây tử vong.
Cần lưu ý rằng túi khí sẽ không hoạt động nếu hành khách không cài dây an toàn. Mọi người thường nhầm lẫn rằng dây an toàn là không cần thiết đối với người ngồi ở hàng ghế sau. Thế nhưng, bên cạnh hậu quả có thể xảy ra với chính họ, theo báo cáo của Hiệp hội y khoa Mỹ, hành vi không cài dây an toàn của hành khách hàng ghế sau làm tăng 20% nguy cơ tử vong đối với hành khách trước. Nguyên nhân là vì đặt trường hợp va chạm trước xảy ra tại vận tốc gần 50 km/h, một người ngồi ở ghế sau nặng khoảng 54 kg sẽ tạo ra một lực hơn 450 kg tác động đến bất cứ thứ gì ở trước mặt anh ta.
Tại thị trường Việt Nam, túi khí rèm là trang bị tiêu chuẩn trên hầu hết các mẫu xe du lịch thuộc phân khúc cao cấp. Còn lại, chỉ một số xe phổ thông được cung cấp tiện nghi này như: Mazda6, Suzuki Swift, Renault Latitude, Nissan Teana.
Tựa đầu
Không phải chỉ phục vụ mục tiêu tiện nghi thoải mái, mục đích của tựa đầu là bảo vệ hành khách khỏi chấn thương đốt sống cổ, cụ thể là trong các trường hợp va chạm sau.
Khi mua sắm, khách hàng nên chọn lựa các mẫu xe trang bị tựa đầu cho tất cả các vị trí ghế, đủ cao cho hành khách cao nhất và đặt gần với đầu. Tốt hơn hết là loại tựa đầu chủ động có thể vươn tới đón lấy đầu hành khách khi tai nạn xảy ra và lùi lại sau đó.
Tiện nghi tựa đầu chủ động chỉ có mặt trên một số mẫu thuộc phân khúc xe hạng sang tại thị trường Việt Nam.
Cột lái điều chỉnh độ nghiêng
Ngoài việc cho phép người lái chọn vị trí phù hợp, tính năng điều chỉnh độ nghiêng cột lái giúp người lái đạt được khoảng cách an toàn với túi khí.
Bàn đạp điều chỉnh được
Người lái có thể ngồi xa cột lái nhưng vẫn trong tầm điều khiển bàn đạp.
Đèn xenon và đèn pha chủ động
Đèn xenon vượt trội hơn so với đèn huỳnh quang thông thường vì chúng sáng hơn, khoảng sáng rộng hơn và sản sinh nhiều tia sáng cực tím hơn, chiếu sáng tốt hơn vào các biển báo phản quang.
Đèn pha chủ động theo hướng xe di chuyển sẽ chiếu sáng mặt đường xung quanh khúc cua cũng như trước mũi xe, giúp người lái sớm nhận diện những nguy hiểm tiềm ẩn ngoài phạm vi chiếu sáng của đèn pha cố định tiêu chuẩn
Lưu ý về wagon và hatchback
Một mối nguy hiểm khá lớn nhưng ít được để ý đến đối với xe wagon và hatchback là việc chuyên chở hành lý. Trong khi sedan chia khoang hành lý riêng thì wagon và hatchback chở người và hành lý trong cùng một khoang. Trong tình huống va chạm, đặc biệt là va chạm trước, hành lý không được cố định sẽ văng về phía trước với lực mạnh hơn theo cấp số nhân so với trọng lượng của chúng. Tại vận tốc gần 90 km/h, một thùng hàng khoảng 10 kg có thể tạo ra lực trên 450 kg.
Việc hành lý có văng lên phía trước hay không phụ thuộc vào rất nhiều ý tố như tương quan chiều cao hành lý và ghế hay độ nảy lên của thân sau khi chịu lực tác động. Cách duy nhất để có thể di chuyển an toàn khi chuyên chở hành lý trên một chiếc hatchback, wagon (hay SUV) là cần phải cố định chúng.
Convertible và coupé
Hầu hết các mẫu xe convertible đều chưa trải qua các bài kiểm tra an toàn. Kết quả thử nghiệm an toàn của các kiểu thân xe khác cùng thuộc một mẫu xe không thể hiện điều gì về khả năng bảo vệ an toàn của chiếc convertible đó. Mui cứng giữ vai trò then chốt trong việc hấp thụ lực va chạm nên với thiết kế đặc biệt của mình, biến thể convertible sẽ cho kết quả hoàn toàn khác so với những người anh em.
Hành khách trong xe convertible phải đối mặt với nguy hiểm lớn hơn trong trường hợp va chạm hông. Các nhà sản xuất ô tô đã làm tất cả có thể nhằm gia cố các cánh cửa nhưng thiếu cột và trần xe đồng nghĩa với việc hầu như không có kết cấu nào ngăn cản vật va chạm. Thậm chí một số xe thể thao sở hữu cửa xe ngang bằng hoặc thấp hơn chiều cao cản trước xe tải. Hiện nay, nhiều mẫu convertible được trang bị túi khí hông hoặc loại túi khí mang tên “combo bags” cao hơn và được thiết kế để bảo vệ phần đầu nhưng rất ít xe được lắp túi khí rèm, một tiện nghi đã chứng minh được hiệu quả của nó trong các trường hợp va chạm hông.
Convertible đòi hỏi một số biện pháp đặc biệt nhằm duy trì khoảng không gian đầu cần thiết trong tai nạn lật xe. Các hãng xe đã sử dụng nhiều giải pháp như gia cố khung kính chắn gió hay chế tạo các kết cấu khác nhưng tất cả những giải pháp này đều chưa được kiểm nghiệm bởi các cơ quan an toàn uy tín.
Vấn đề an toàn đối với trẻ em
Chiều cao thấp của xe du lịch giúp việc cài ghế trẻ em dễ dàng hơn nhưng đồng thời, không gian hàng ghế sau chật hẹp cũng là một hạn chế.
So với minivan và SUV cùng trọng tâm, trần xe thấp và thiết kế ghế có đường viền lồi của xe du lịch có thể gây khó khăn cho việc cài ghế trẻ em an toàn. Đặc biệt, đối với xe 2 chỗ, bắt buộc phải đặt ghế trẻ em ở ghế trước mà không có cảm biến nhận diện hành khách thì người sử dụng cần chú ý tắt túi khí.
Tịnh Giang - Motoring.vn
Tài liệu tham khảo: IIHS, NHTSA, consumerreport.com